مدیر تضمین کیفیت کیست؟

مدیر تضمین کیفیت از سوی مدیر عامل برگزیده می شود و کسی است که علاوه بر مهارت کارشناس تضمین کیفیت، بتواند از عهده مواردی مانند انجام امور مربوط به مدیریت افراد تحت نظارت و برخی وظایف دیگر برآید از جمله:

برنامه ریزی ممیزی داخلی و انجام آن، جمع بندی عملیات ممیزی، نظارت کلی بر مسایل مشتریان و پیمانکاران، برقراری ارتباطات برون سازمانی، فراهم کردن زمینه های نمونه گیری و کنترل سوابق کیفیت و ایجاد هماهنگی های لازم

شرایط عمومی

هر چند که داشتن تحصیلات عالی و آکادمیک، عاملی صددرصد و شرطی کافی جهت موفقیت یک مدیر نمی باشد اما قویا توصیه می گردد که در انتخاب مدیر تضمین کیفیت این امر، لحاظ گردد. داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی مناسب می باشد که طبیعتا مناسب ترین رشته برای این سمت مهندسی صنایع می باشد، اما رشته های فنی مرتبط با زمینه فعالیت سازمان و صنعتی که شرکت در آن حضور دارد مانند مهندسی رشته های فنی به شرط دارا بودن دانش تئوریک و مهارت های اجرایی مدیریتی نیز توصیه می گردند. مهارت ها و توانمندی های لازم در ادامه ارائه خواهد شد.

حداقل سابقه مورد نیاز جهت انتخاب مدیر واحد تضمین برای یک سازمان بین پنج تا هشت سال می باشد که البته این زمان و این سابقه کار با توجه به اندازه سازمان و شرایط آن متفاوت می باشد.

مهارت ها و توانایی ها

مدیر تضمین کیفیت بایستی توانایی مدیریت واحد تضمین کیفیت یک سازمان را داشته باشد. جهت انجام صحیح و کارآمد این وظیفه مهم ، او بایستی با اصول سیستم های مدیریت کیفیت ، مدیریت و دیگر روش های و تکنیک های مدیریتی آشنا بوده و حتی به این روش ها مسلط نیز باشد . از تکنولوژی و قابلیت های فنی شرکت ، راهکارهای علمی و نوین مدیریت شناخت کافی داشته باشد و  توانائی بالا در برنامه ریزی ، سازماندهی ، هدایت ، هماهنگی ، تصمیم گیری و کنترل فعالیت های مختلف واحد تضمین  همسو با سیاست گذاری ها و اهداف خرد و کلان شرکت از ویژگی های بایسته او باشد .

داشتن آگاهی کافی در مورد سیستم های مختلف مدیریت کیفیت مانند ISO 9001   ،  ISO 9004  و در صورت حضور در یک سازمانی که در صنعت خودرو و زنجیره تأمین قطعات خودرو فعال است تسلط کامل به استاندارد مدیریت کیفیت ISO TS 16949 و آشنایی با الزامات خودروسازان مانند الزامات ساپکو و سازه گستر برای یک مدیر تضمین کیفیت ضروری است. داشتن دیدگاه های نوین در مورد کیفیت، مشتری مداری، ابزارها و تکنیک های مهندسی کیفیت، ممیزی سیستم مدیریت کیفیت، رویکرد سیستماتیک در حل مسائل و غیره ایشان را در عملکردی کارآمد و منسجم کمک بسیار خواهد نمود.

دیگر موارد به صورت فهرست وار عبارت اند از :

·         تسلط کامل بر استاندارد مدیریت کیفیت ایزو 9001 و یا ایزو تی اس و یا دیگر استانداردهای مرتبط با نوع فعالیت سازمان

·         آشنایی کامل با اصول مدیریت وسرپرستی افراد

·         توانایی تهیه گزارش های متنوع در مورد عملکرد اثربخش سیستم های مدیریت کیفیت

·         داشتن قوه ابتکار و خلاقیت و طراحی راه حل های نوآورانه در مواجهه با مسائل تجربه نشده و جدید

·         توانایی کار با کامپیوتر

·         آشنایی با اینترنت

 .         توانائی  تماس و  ارتباط با قسمتهای واحدهای مختلف در شرکت و سازمانهای خارج از شرکت جهت انجام وظایف جاری

.          توانائی تهیه گزارشات و آمارهای مرتبط با مدیریت

.          آشنائی کامل با زبان انگلیسی

مسئولیت ها و وظایف

مدیر تضمین  بایستی گزارش های دوره ای از عملکرد سازمان را در بخش سیستم های مدیریت کیفیت و فعالیت های واحد تضمین کیفیت ، تهیه و ارائه نماید . وی باید در خصوص سیاست های کلان شرکت ، اهداف تجاری سازمان و برنامه های استراتژیک در بخش کیفیت را از مدیریت عامل دریافت کرده و جهت  تبدیل آنها به پروژه های اجرایی و برنامه های عملیاتی برای اجرا و دستیابی به اهداف تعیین شده ، کوشش لازم را بنماید .

مدیر تضمین  بایستی برای برآوردن خواسته های مشتریان و کسب رضایت مشتریان را از طریق اجرای برنامه های مناسب در در زمینه ارتقاء کیفیت محصولات سازمان ایجاد کند .

نمونه وظایف

1. توانایی جمع بندی نتایج ممیزها و داده های مربوطه و مستند سازی آنها 
2. شناسایی اصول نظارت کلی بر اجرای خط مشی و راهبردهای کیفیت سیستم جاری 
3. شناسایی بکارگیری شیوه های آماری در تجزیه و تحلیل نتایج داده ها 
4. شناسایی اصول جمع بندی نتایج ممیزها و داده های مربوطه و مستند سازی آنها 
5. توانایی برنامه ریزی ممیزهای داخلی کیفیت 
6. آشنایی با روش های برنامه ریزی کاربردی

• برنامه ریزی خطی
• برنامه ریزی توالی
• برنامه ریزی تعاملی

7. آشنایی با نیازهای واحد تضمین کیفیت 
8. آشنایی با الویت و اهمیت فعالیت کیفی فرآیند ممیزی 
9. شناسایی اصول تجزیه و تحلیل داده های واحدهای مختلف 
10. شناسایی اصول برنامه ریزی ممیزهای داخلی کیفیت 
11. توانایی تعیین ممیزان داخلی کیفیت، برنامه ریزی و پیگیری اجرای آموزش های مورد نیاز 
12. شناسایی مهارت نیروی انسانی مورد نیاز ممیزی داخلی کیفیت 
13. شناسایی مقررات و آیین نامه های تعیین ممیزان داخلی کیفیت 
14. شناسایی اصول تعیین ممیزان داخلی کیفیت، برنامه ریزی و پیگیری اجرای آموزش های مورد نیاز 
15. شناسایی اصول نظارت بر اجرای ممیزهای داخلی کیفیت سیستم جاری جهت تعیین کارایی نظام کیفیت 
16. شناسایی اصول نظارت بر اجرای اقدامات اصلاحی ممیزی داخلی کیفیت 
17. توانایی برنامه ریزی ممیزهای داخلی کیفیت 
18. توانایی تعیین ممیزان داخلی کیفیت، برنامه ریزی و پیگیری اجرای آموزش های مورد نیاز 
19. توانایی جمع بندی نتایج ممیزها و داده های مربوطه و مستند سازی آنها 
20. توانایی نظارت کلی بر مسایل مشتریان، پیمانکاران، مواد و محصول فرآیند سیستم جاری 
21. توانایی برقراری ارتباط با سیستم های برون سازمانی در خصوص مسایل نظام کیفیت 
22. توانایی بکارگیری نرم افزارهای کامپیوتری 
23. توانایی فراهم کردن زمینه های نمونه گیری و آزمون های فرآیندهای مختلف جهت فعالیتهای تضمین کیفیت 
24. توانایی کنترل سوابق کیفیت 
25. توانایی اجرای مقررات و آیین نامه های شغلی 
26. توانایی تهیه گزارش نهایی و ترسیم نمودار فعالیت های نظام کیفیت برای ارزیابی نظام کیفیت 

وظایف به صورت فهرست وار

• برنامه ریزی ، ‌سازماندهی،‌ هماهنگی، ‌نظارت و کنترل،‌کلیه فعالیت های واحد تضمین کیفیت.
• انجام وظایف محمله از سوی مقام مافوق.
• تنظیم برنامه کارواحدهای تحت سرپرستی واعمال کنترلهای لازم بمنظور پیشرفت کار و حسن انجام امور
• نظارت برکارافرادتحت سرپرستی وارائه رهنمودهای لازم به آنها
• برنامه ریزی جهت تامین نیروی انسانی موردنیاز واحد
• تهیه وتنظیم گزارشات لازم ازپیشرفت کارهاومشکلات ونارسائیهای موجودجهت ارائه به مدیرمربوطه
• شرکت درجلسات مسئولان ومدیران واستماع گزارشات وپاسخگوئی به پرسش ها در رابطه با امور تضمین کیفیت
• ارزیابی کارآئی، خلاقیت وانضباط افراد تحت سرپرستی واقدام لازم دراین خصوص

·         رعایت نظام آراستگی ( S 5 ) درمحل کار

• الگوسازی داخلی وخارجی ومشخص نمودن اقدامات اجرایی .
• ارزیابی وارتقاء سیستم های مدیریت کیفیت تأمین کنندگان و پیمانکاران فرعی سازمان.
• گزارشی از فعالیت انجام شده به همراه تجزیه و تحلیل لازم در پایان هر ماه به مدیر عامل و همچنین.

·         اجرای مسئولیتهای واگذار شده در برنامه های طرح اقتضایی.

·         تهیه ، تدوین وبه روزآوری شرح وظایف پرسنل واحد.

·         ارزیابی پرسنل مربوط واحد در راستای اجرای نظام ارزیابی عملکرد پرسنل.

آموزش های موردنیاز

حتی در صورتی که مدیر تضمین  انتخاب و منصوب شده دارای کلیه مهارت های مندرج در بالا باشد باز هم نیاز به گذراندن برخی دوره های آموزشی را دارد . آموزش دیدن و همچنین یادگیری ، فرآیندی مداوم و پیوسته است . به هر حال در زیر فهرست دوره های آموزشی ضروری برای متصدی شغل مدیریت تضمین  یک سازمان را ارائه خواهم کرد .

·         آشنائی با محصولات شرکت

·         سیستم های اطلاعات مدیریت Management Information System

·         حل خلاق مسئله

·         نوآوری نظام یافته TRIZ

·         هوش تجاری Business Intelligence

·         مدیریت منابع انسانی Human resource Management

·         مدیریت استراتژیک Strategic Management

·         اصول مدیریت Management Principles

·         مدیریت بحران Crisis Management

·         روش های کاهش هزینه

·         برنامه ریزی ، مدیریت و کنترل پروژه

·         کارتیمی Team Work

·         فنون اداره موثر جلسات

·         مدیریت بهره وری

·         آشنائی با کامپیوتر

ابزار و وسایل

1. فرایند کار 
2. وسایل کمک آموزشی 
3. دستورالعمل 
4. استاندارد 
5. آیین نامه 

دوره های آموزشی مفید

·         مدیریت دانش

·         فن آوری اطلاعات

·         تفکر سیستمی

·         هزینه های کیفیت

·         رویکرد فرآیندی

شرایط ارتقاء شغل

برای مدیر تضمین کیفیت هیچ چیزی مهم تر از مدیریت صحیح برای حصول قطعی کیفیت باشد به طور قطع و یقین مدیر تضمین کیفیت بسیاری از راهها را برای رسیدن به سمت مدیریت خود طی کرده است و اکنون برای حفظ و ارتقاء آن باید دقت، پشتکار و حواس جمعی را در حد اعلاء و مراعات نماید و در انجام اصول مدیریت و قوانین فنی از هیچگونه کوششی دریغ نکند. 

ویژگیهای شخصیتی

توانایی ها و ویژگی های شخصیتی که برای این شغل در نظر گرفته شده است همانطور که از اسم آن پیداست ویژگی های یک مدیر را در بر دارد شما زمانی که مراحل ابتدایی کار را برای امر کیفیت اجناس تولیدی طی کردید و به سمت مدیریتی این شغل رسیدید به طور طبیعی از ویژگی های برنامه ریزی، قاطعیت و دقت قابل توجه برخوردار هستید. 
یک مدیر در مسئولیت و شغل تضمین کیفیت از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی برخوردار است در جمع بندی نتایج ممیزها و داده های مربوطه و مستندسازی بسیار توانمند نشان می دهد و به طور اصولی کیفیت و استانداردها را به خوبی درک می کند. 

فرد شاغل به این کار باید از توانمندی های ذهنی بالا، برخوردار باشد و احاطه مستقیم بر فرایند تولید کالا را به خوبی داشته باشد.